ЗАҢ ШЫҒАРУДЫ АВТОМАТТАНДЫРУ: ЖАСАНДЫ ИНТЕЛЛЕКТ ТЕХНОЛОГИЯСЫН ЕНГІЗУ ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ
DOI:
https://doi.org/10.26577/JAPJ202511423Аннотация
Осы мақаланы жазу үшін оның тиімділігін, ашықтығын арттыру және мемлекеттік органдар мен азаматтар арасындағы өзара іс-қимылды күшейту мақсатында заң шығару процесіне ақпараттық және цифрлық технологияларды енгізуге арналған зерттеулер мен әзірлемелер негіз болып табылады. Жұмыстың ғылыми жаңалығызаңнамалық қызметті оңтайландыру және осы процеске азаматтық қатысуды кеңейту үшін озық цифрлық технологияларды қолдану. Мәселен, мақалада заң шығару процесіне жасанды интеллект (ЖИ) технологияларын енгізу перспективалары қарастырылады, нормативтік-құқықтық актілерді әзірлеуді, талдауды және бейімдеуді автоматтандырудың заманауи тәсілдері талданады. Заң шығармашылығының тиімділігі мен дәлдігін арттыру үшін табиғи тілді өңдеу әдістерін (NLP), машиналық оқытуды және сараптамалық жүйелерді қолдануға баса назар аударылады.
Авторлар осы салада жасанды интеллект технологияларын пайдаланумен байланысты ықтимал тәуекелдер мен құқықтық сын-қатерлерге назар аудара отырып, әртүрлі елдердегі заң шығарушылықты цифрландыру тәжірибесіне салыстырмалы талдау жүргізеді. ЖИ қазірдің өзінде заңнамалық қызметтің жекелеген элементтерінде қолданылады, бірақ көбінесе процестің тәуелсіз қатысушысы емес, көмекші құрал ретінде қолданылады. Зерттеу қорытындысы бойынша ЖИ қолдану арқылы заң шығаруды автоматтандырудың жоғары перспективасы туралы қорытынды жасалды. Оны ақпаратты талдау, заң жобаларын дайындау және реттеуші әсерді бағалау кезеңдерінде қолдану ерекше сұранысқа ие болып көрінеді. Сонымен қатар, ЖИ заң шығару қызметіне қауіпсіз және тиімді интеграциялау үшін нормативтік, этикалық және процедуралық негіздерді әзірлеу қажеттілігі атап өтіледі.
Қорытындыда зияткерлік жүйелерді Қазақстанның заңнамалық процесіне интеграциялау бойынша ұсынымдар ұсынылды, сондай-ақ одан әрі зерттеудің ықтимал бағыттары қаралды.
Түйін сөздер: заң шығару, жасанды интеллект, зерттеу жұмысы, перспективалар, тиімділік.
