Дропперлер киберқылмыстың құралы ретінде: тарихы, функциялары, құқық қорғау органдары үшін ықпалдары

Аннотация

Цифрлық технологиялардың қарқынды дамуы жаңа киберқатерлердің пайда болуына әкелді, олардың ішінде ерекше орын алатын құбылыс - «дропперлер». Ғылыми және тәжірибелік әдебиеттерде бұл термин екі мағынада қолданылады: біріншіден, өзге зиянды модульдерді жеткізіп, іске қосуға арналған бағдарламалық компонент ретінде; екіншіден, қылмыстық жолмен алынған қаражаттар, құжаттар немесе өзге де заңсыз объектілер өтетін жеке тұлғалар немесе топтар ретінде. Мұндай қосарлы түсінік дропперлерді зерттеуді өзекті етеді және құқықтық әрекет етудің тұтас жүйесін қалыптастыру үшін қажет.

Осы зерттеудің мақсаты - дропперлерді киберқылмыстың құралы ретінде кешенді талдау, олардың функциялары мен тарихи эволюциясын анықтау, сондай-ақ олар Қазақстан Республикасы құқық қорғау органдарына туғызатын сын-қатерлерін айқындау. Жұмыстың негізгі бағыты дропперлердің бағдарламалық және әлеуметтік түрлерін салыстыруға, олардың қылмыстық әрекеттердің қайнар көздерін жасырудағы рөліне және құқықтық саралау мәселелерін анықтауға бағытталды.

Зерттеудің ғылыми және тәжірибелік маңыздылығы дропперлерді қарастыру киберқылмыстық схемалардың жұмыс істеу тетіктеріне жаңа көзқараспен қарауға мүмкіндік беріп, заңнаманы және жедел-іздестіру қызметін жетілдіруге арналған ұсыныстар жасауға ықпал ететінінде. Зерттеудің әдіснамалық негізін жалпығылыми талдау, синтез, жүйелік және салыстырмалы-құқықтық әдістер, сондай-ақ құбылыстың генезисін зерделеуге арналған тарихи-құқықтық әдіс құрады.

Зерттеу нәтижелері дропперлердің киберқылмыстарды әшкерелеуді күрделендірудегі негізгі рөлін дәлелдейді, олар орындаушылар мен түпкілікті пайда алушылардың арасындағы байланысты үзіп тұрады. Жұмыста техникалық бақылауды күшейту, құқықтық реттеуді жетілдіру және халықтың құқықтық сауаттылығын арттыруға бағытталған шаралар ұсынылды.

Зерттеудің қосқан үлесі киберқатерлер туралы теориялық түсінікті кеңейтуге және Қазақстан Республикасы құқық қорғау органдарының қызметінде тәжірибелік тұрғыдан қолдануға болатын ұсыныстар әзірлеуге негізделген.

Кілт сөздер: дропперлер, киберқылмыс, делдалдар, ақпараттық технологиялар, құқықтық реттеу, цифрлық қауіпсіздік.