ОРТАЛЫҚ АЗИЯДАҒЫ РАДИКАЛДЫ ИСЛАМИСТІК АҒЫМНЫҢ ЭВОЛЮЦИЯСЫ МЕН ӨСУІ: НЕГІЗГІ СЕБЕПТЕРДІ ТАЛДАУ ЖӘНЕ ІШКІ ЖӘНЕ СЫРТҚЫ ДЕТЕРМИНАНТТАРДЫҢ ӘСЕРІ

Авторлар

  • А.Т. Байсеитова М. Есболатов атындағы ҚР ІІМ Алматы академиясы Қазақстан, Алматы қаласы https://orcid.org/0000-0002-1648-9432
  • Т.М. Коржумбаева М. Есболатов атындағы ҚР ІІМ Алматы академиясы, Қазақстан, Алматы қаласы https://orcid.org/0009-0003-5120-8418
  • А.А. Мухитдинов М. Есболатов атындағы ҚР ІІМ Алматы академиясы, Қазақстан, Алматы қаласы https://orcid.org/0009-0009-8923-1174

DOI:

https://doi.org/10.26577/JAPJ2024109115

Аннотация

Мақала Орталық Азиядағы радикалды исламшыл қозғалыстың өсу құбылысын зерттейді. Жұмыстың мақсаты-радикалды ағымдардың таралуына ықпал ететін негізгі факторларды анықтау, себептері мен тәсілдері талданады. Зерттеудің маңызды ғылыми және практикалық маңызы бар, өйткені ол аймақтағы радикалдану динамикасын түсінуге көмектеседі. Әдістеме талдауды қамтиды кедейлік, жұмыссыздық және әлеуметтік теңсіздік сияқты аспектілерді зерттейтін діни радикализмнің өсуіне ықпал ететін аймақ ішіндегі экономикалық, әлеуметтік және саяси жағдайлардың әсері және олардың халықтың радикалды идеологияларға осалдығына әсері. Аймақтағы саяси тұрақсыздық пен сыбайлас жемқорлық радикалды идеологиялардың таралуына қалай ықпал ететіні зерттелуде. Авторлар бұл факторлардың қоғамдық сенім мен тұрақтылыққа қалай әсер ететінін қарастырады. Сондай-ақ, мақалада радикалды исламизмнің өсуіне әсер ететін мәдени және діни аспектілерге назар аударылады. Зерттеу дәстүрлі ислам тәжірибелері мен радикалды идеялар арасындағы өзара әрекеттесуді талдауды қамтиды. Нәтижелер радикализмге сыртқы және ішкі факторлардың әсерін көрсетеді. Орталық Азиядағы радикалды ағымдарды қалыптастыруда халықаралық ислам ұйымдары мен жаһандық саяси мүдделер сияқты сыртқы күштердің рөліне ерекше назар аударылады. Авторлар сонымен қатар Орталық Азия мемлекеттерінің ішкі саясаты діни экстремистік ағымдардың күшеюіне қалай әсер ететінін зерттейді. Жұмыс бұл құбылысты түсінуге айтарлықтай үлес қосады. Мақалада радикализмге, соның ішінде халықаралық ынтымақтастыққа қарсы тұру стратегиялары ұсынылған. Тиімді шешімдерді әзірлеу үшін радикалданудың себептерін терең түсіну қажеттілігі көрсетілген.

Кілт сөздер: радикалды исламизм, Орталық Азия, экстремизм, террористік ұйымдар, халықаралық ықпал.

Авторлардың биографисы

А.Т. Байсеитова, М. Есболатов атындағы ҚР ІІМ Алматы академиясы Қазақстан, Алматы қаласы

Заң ғылымдарының кандидаты, М. Есболатов атындағы Қазақстан Республикасы ІІМ Алматы академиясы бастығының орынбасары

Т.М. Коржумбаева, М. Есболатов атындағы ҚР ІІМ Алматы академиясы, Қазақстан, Алматы қаласы

(корреспондент-автор) - Заң ғылымдарының кандидаты, М. Есболатов атындағы Қазақстан Республикасы ІІМ Алматы академиясының криминалистика кафедрасының доценті

А.А. Мухитдинов, М. Есболатов атындағы ҚР ІІМ Алматы академиясы, Қазақстан, Алматы қаласы

М. Есболатов атындағы Қазақстан Республикасы ІІМ Алматы академиясының докторанты

Жүктелулер

Жарияланды

2024-04-01

Шығарылым

Бөлім

ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚҰҚЫҚ