Халықаралық тәжірибе бойынша жазаның жеңіл түрінің алғышарттары
DOI:
https://doi.org/10.26577/JAPJ.2022.v102.i2.012Аннотация
Мақалада жазасын өтеушілерді мерзімінен бұрын босату үшін жазалау мен шектеу түрінің халықаралық тәжірибесі сипатталған. Әр түрлі әлемдік державалардың тәжірибесі қарастырылады. Жалпы жазаны мерзімінен бұрын босатуды, жазаны жеңілдетуді кім қолданады. Қылмыстық мерзімінен бұрын босатудың халықаралық тәжірибесі әртүрлі тәжірибелерді көрсетеді. Олардың кейбіреулерін және оның қазақстандық тәжірибеде қалай қолданылатынын немесе оның көрінісін қарастырайық. Олар сотталушыны қамау орындарында оң мінез-құлыққа итермелейтін ең тиімді ынталандыру болып табылатын шартты түрде мерзімінен бұрын босату перспективасы туралы айтады, өйткені көтермелеу шараларынсыз түзетуге қол жеткізу мүмкін емес. Әрбір сотталған адам, үкім шығарғаннан кейін және жазасын өтейтін жерге келгеннен кейін, жаза мерзімі аяқталғаннан кейін бас бостандығынан айыру орындарынан қашан босатылуы керектігін біледі. Сонымен бірге, ол заңмен тікелей қарастырылған жыл, ай мен күнді ғана емес, сонымен қатар осындай босату сағаттарын да біледі. Шартты түрде босату тәртібін біледі, бұл сотта белгіленген тәртіптегі жаза мерзімінен әлдеқайда ертерек босатылуға мүмкіндік береді, өзін-өзі ұстай алады.
Түйінді сөздер: қылмыстық мерзімінен бұрын босату, кодекс, қылмыстық кодекс, халықаралық тәжірибе, жеңілдету.