Жеке тұлғаның халықаралық құқық субъектілігі мәселесі және адам құқықтары
DOI:
https://doi.org/10.26577/JAPJ.2023.v107.i3.14Аннотация
Халықаралық құқықта адамның құқыққабілеттілігі туралы мәселе маңызды мәселе болып табылады, олар XX ғасырдың ортасынан бастап егжей-тегжейлі зерделе бастады, өйткені осы уақытта адам құқықтарының жалпы ұғымдары (концепциялары) қалыптаса басталды. Адам құқықтарына қатысты қабылданған халықаралық құжаттар осы мәселені шешу үшін бір қадам болса да жеке тұлғаның құқыққабілеттігіне жақындатады және маңызды мәселесін шешуге мүмкіндік берді. Алайда, халықаралық құқық теориясында осы мәселе жеткілікті түрде толық емес екенін мойындау керек, бірақ осы бағыттағы кейбір елеулі әрекеттер жасалды. Халықаралық құқық теориясында бұл проблема жеткілікті дәрежеде аяқталмағанын мойындау керек, дегенмен бұл бағытта бірқатар маңызды әрекеттер жасалды. Адам құқықтарының жалпы тұжырымдамасына қатысты халықаралық құқық саласындағы тақырып зерттелетініне қарамастан, халықаралық құқықта олардың жеке тұлғаның құқықсубъектілігін және адам құқықтарының қарым-қатынасы мәселесі жеткілікті түрде ашылмағанына қарамастан, біз осы проблеманы зерттеу қазіргі кезде қалай дамып жатқандығын нақтылауды мақсат етіп қойдық жаһандану кезіндегі жағдайды. Сондықтан, бұл мақала, ең алдымен, жеке тұлғаның құқықсубъектілігін негізін құрайтын нәрсені анықтауға бағытталған. Біріншіден, мақалада ғалымдардың әр түрлі пікірлеріне назар аударылды және соған сүйене отырып, олардың әрқайсысының мәні мен мағыналық мағынасын ашуға, сонымен бірге адам құқықтары мен жеке тұлғаның құқықсубъектілігін құқықсубъектілігін арақатынасын анықтауға ықпал ететін кейбір негізгі элементтерді анықтауға тырыстық. Түйін сөздер: жеке тұлға, құқықсубъектілік, адам құқығы, концепция, геосаясат.